Op excursie door een Maaslandse smaakmaker
30 april '25
Aan de rand van Maasland, grenzend aan nieuwbouwproject Maaslandse Zoom, ligt een bijzonder stukje natuur. Een bos met ontelbare soorten planten, bomen en struiken. Hier staan educatie en ontspanning voorop. Tijd om dit Voedselbos eens uitgebreid te ontdekken met Kees van der Vaart, vrijwilliger van het eerste uur.
Startpunt van iets moois
Een maandagochtend in Maasland. De zon schijnt en de vogels fluiten. Aan het Doelpad is geen mens waar te nemen. Tot in de verte plots een gedaante opdoemt. Het is Kees, één van de trotse vrijwilligers van het Voedselbos Maasland. Zijn ‘goedemorgen’ doorbreekt de minutenlange stilte aan het Doelpad. “Welkom bij het Voedselbos”, vervolgt hij. Op deze plek, slechts een paar honderd meter van nieuwbouwlocatie Maaslandse Zoom, kreeg enkele jaren geleden zijn passie gestalte.
Een rare eigenschap
Vrijwel direct brandt Kees los. Over de geschiedenis van soortgelijke bossen, de omliggende natuur van Midden-Delfland en zijn eigen carrière bij het Ministerie van Landbouw en Visserij. Van de stilte is niets meer over. Een enthousiast stemgeluid voert nu de boventoon. En Kees vertelt maar wat graag over ‘zijn’ Voedselbos. Maar wat is het eigenlijk? “Een voedselbos is een zo natuurlijk mogelijk bos. Het heeft alleen wel één rare eigenschap. Er staan zoveel mogelijk eetbare dingen voor mensen in. Plukken is dan ook toegestaan. Geen tassen vol, maar om te proeven.”
Oprukkende soorten
De vrijwilliger vermeldt daar wel snel bij dat niet alles eetbaar is. “Het is geen boomgaard, plukbos of volkstuin. Er staan her en der wat planten waar je van kunt eten.” En dat is bijzonder volgens Kees. “In Nederland zijn we niet heel rijkelijk bedeeld met voedsel dat in de natuur groeit. Dat betekent dat we goed kijken naar wat er om ons heen groeit.” En dat wordt steeds meer, merkt hij. “Doordat het steeds warmer wordt, rukken soorten steeds verder op. Wat vroeger in Marseille groeide, zien we nu in Parijs. Wie had 40 jaar geleden bijvoorbeeld gedacht dat we nu redelijk goede wijn kunnen maken in Nederland?”
Langzaam ontwikkelen
Het is een constatering die voor bewustwording zorgt. En dan moet de wandeltocht door het bos nog beginnen. “Een voedselbos plant je ook niet in een keer helemaal vol. Het moet zich langzaam ontwikkelen.” Terwijl de eerste stappen op het onverharde pad achter ons liggen, legt Kees uit hoe de soorten in het Voedselbos zo divers mogelijk blijven. “Je ziet een stuk of zeven etages aan begroeiing, zoals hoge en lage bomen, struiken en klimplanten. Die probeer je allemaal te benutten. En dat betekent dat je op al die etages licht nodig hebt. Je probeert een voedselbos dus altijd redelijk open te maken.”
Proeven
Dat het lentezonnetje deze morgen volop schijnt is een mooie bijkomstigheid. Deze komt door het open karakter van het Voedselbos goed tot haar recht. Het is dan ook heerlijk toeven in het bos. “Proef dit eens”, zegt Kees plots. Het kleine blad van de plant heeft hij al in zijn hand. “Herken je de smaak”, vraagt hij zich enkele seconden later af. “We noemen het de uiensoepboom.” Verrassend is dat niet te noemen. Kees heeft duidelijk de smaak te pakken, want even later plukt hij weer een blad van een plant af. “Dit is daslook. Het groeit vroeg in het voorjaar. Ken je dat ook? Het lijkt een beetje op knoflook. Heel lekker eigenlijk.”
Kijkje in eigen keuken
En zo wordt de wandeling met de minuut educatiever. “Dat is ook de bedoeling”, aldus Kees. “We hoeven hier niets aan te verdienen. Het is voor recreatie en educatie. Er zijn al meerdere klassen met scholieren langsgekomen. Die leid ik dan rond. Maar dat is niet gemakkelijk. Want als ik rondloop met een groep van 30 kinderen horen slechts de eerste vier wat ik vertel. Daarom ga ik op dit open stukje een paviljoen bouwen voor educatieve doeleinden. Uiteraard met zoveel mogelijk natuurlijke materialen, zoals hout uit het bos. Het wordt dan makkelijker om groepen op te vangen en we kunnen bijvoorbeeld een buitenkeuken maken om eigen geplukte planten te koken.”
Overgangszone
Zo blijft het Voedselbos zich ontwikkelen. Niet alleen als bestemming voor scholieren, maar ook voor omwonenden. “Vorig jaar liep hier een vader met zijn kinderen. Toen hoorde ik die jongste tegen hem zeggen: papa, dít is een echt bos, hè.” Het maakt Kees trots. Ook juicht hij toe dat het Voedselbos binnenkort nieuwe buren heeft. “Er moet ook gewoond worden. Toen ik hoorde dat de woningen er kwamen heb ik gelijk contact gezocht met de ontwikkelaar en gezegd ‘laten we een mooie overgangszone maken’. Want het is natuurlijk hartstikke leuk als je naast een bos woont.”
Zicht op het bos
Zo kijken bewoners van de appartementen in Maaslandse Zoom binnenkort uit over het Voedselbos en de naastgelegen weilanden. Maar ook de grondgebonden woningen hebben dankzij de open centrale as zicht op het bos. Alle zintuigen worden zodoende geprikkeld in Maaslandse Zoom. Denk aan het zomerse briesje op je huid, de geur van het gras, het fluiten van de vogels, het zicht op de boomtoppen en natuurlijk de smaak van het Voedselbos.
